Document acties
Nieuwsafbeelding - klik om de volledige afbeelding te bekijken

Jean Rets

DRIE SCHILDERIJEN VAN JEAN RETS

GERESTAUREERD DANKZIJ HET DAVID CONSTANT FONDS


 

De musea van de Stad Luik ontvangen elk jaar financiële steun van het David Constant Fonds van de Koning Boudewijnstichting. Op basis van de aanvragen kent een comité van deskundigen een jaarlijks budget van 100.000 euro toe aan diverse restauratieprojecten voor werken in de Luikse regio.

Het Fonds werd in 2003 opgericht na het overlijden van Simone David, echtgenote van Baron Jean Constant. Het paar deelde een passie voor de wet: Jean Constant was de stichter van de School voor Criminologie van Luik aan de Universiteit van Luik en was officier van justitie in Luik. Simone David was ook hoogleraar aan de rechtsfaculteit van de Universiteit van Luik, en vervolgens decaan. Beiden waren zeer gehecht aan hun streek en waren ook grote liefhebbers van kunst en cultuur. Mevrouw David had geen nakomelingen en wendde zich tot de Koning Boudewijnstichting toen de tijd rijp was om te overwegen haar nalatenschap te bestemmen voor zaken die haar na aan het hart lagen. Het Fonds David Constant heeft tot doel bij te dragen tot de uitstraling van de rechtenfaculteit van de ULg, kansarme kinderen te helpen en het Luikse erfgoed in stand te houden en te valoriseren.

Voor het Musée des Beaux-Arts de Liège is de bijdrage van het David Constant Fonds jaar na jaar een onmisbare troef voor de ontwikkeling van onze collecties. In 2012 werden drie schilderijen van de schilder Jean Rets in hun oude glorie hersteld. Deze werken verkeerden in een slechte staat van conservering en werden voorheen bewaard in de reserves van het Museum voor Schone Kunsten.

Jean Rets werd in 1910 in Parijs geboren onder de naam Jean-Baptiste Retserveldt en het was bij zijn aankomst in Luik in 1918 dat hij een opleiding tot schilder volgde aan de Académie des Beaux-Arts. Zijn stijl, die dicht bij het kubisme lag en geïnspireerd was door Georges Braque, ontwikkelde zich in de jaren veertig en werd abstracter in het volgende decennium. Na een ontmoeting met Victor Vasarely in Parijs evolueerde zijn schilderkunst in de richting van een steeds geometrischere en strengere abstractie. Vanaf dat moment zijn de rondingen van zijn werken zonder bramen en de kleuren zijn behandeld in vlakke tinten. Elke vorm wordt begrensd door een potloodlijn, die geen ruimte laat voor improvisatie. Hij zette zijn zuiver meetkundig onderzoek voort tot het einde van zijn loopbaan. De kunstenaar overleed in Luik in 1998. Hij blijft een van de grote vertegenwoordigers van de geometrische abstractie in België.

De drie tentoongestelde schilderijen tonen de verschillende technieken die de kunstenaar gebruikte

Het eerste, Bakoon (1968) is een schilderij op doek gemonteerd op een houten frame, een traditionele schilderstechniek met ezel

De tweede, Anik (1965), bestaat uit verschillende metalen elementen die met bouten zijn bevestigd op een multiplexplaat met een effen rode achtergrond. Deze toegepaste elementen voegen een reliëfeffect toe aan het traditionele geometrische patroon.

Het derde schilderij, S'tzo (1975), maakt deel uit van een reeks witte monochrome werken, gemaakt met assemblages van houten elementen van verschillende vormen en afmetingen. Slechts een klein gekleurd element geeft ritme aan deze geometrische compositie

Een werk van geometrische abstractie kan alleen ten volle worden gewaardeerd wanneer het in perfecte staat is. Elke zichtbare beschadiging veroorzaakt een barst in deze zoektocht naar pure perfectie. De afzetting van stof en vuil op het oppervlak van het werk verandert de oorspronkelijke kleuren aanzienlijk. Deze oppervlaktevervuiling zal des te zichtbaarder zijn voor lichte monochromen. Aan deze doffe aanslag worden regelmatig vingerafdrukken en vlekken toegevoegd die in het materiaal zijn gedrukt. Het reinigen van de verflaag is dus een essentiële stap.

In het geval van het schilderij van Bakoon verstoort een netwerk van scheuren in reliëf de lezing van de compositie. Deze scheuren moesten visueel worden weggewerkt om de vlakke kleurvlakken te herstellen. In het werk S'tzo heeft een ontbrekende houten strip de oorspronkelijke geometrische compositie veranderd. Anik had talrijke gaten, oude donkere retouches, en roestvlekken op haar metalen elementen. Om ze te restaureren, werd elk element ontmanteld.

Bakoen, 1962 Olieverf op doek 
90 x 80 cm
Beaux-Arts.BA.WAL.05b.1969.2765

Anik, 1956 Beschilderd triplex met aangebrachte metalen reliëfs 
89 x 70 cm
Beeldende Kunst.BA.WAL.05a.1956.2585 S'Tzo, 1975

Geschilderde houten reliëfs gelijmd op multiplex 
90 x 82cm    
Beaux-Arts.BA.WAL.05a.1977.2769

Audrey Jeghers
Curator-restaurateur
Musea van de stad Luik